Seddülbahir Cephesi Muharebeleri – Bölüm 17

12/13 Temmuz 1915

İkinci Kerevizdere Muharebesi

8 gün devam eden ve Seddülbahir Cephesi’ndeki muharebelerin en uzun süreni ve en kanlısı olan Zığındere Muharebesi sonrasında taraf­lar, yorulan ve yıpranan birliklerini yeniden düzenlemek için, biraz ol­sun zaman buldular. Özellikle Seddülbahir Cephesi’nin orta ve batı ke­siminde ki Türk birliklerinin bir an önce yeniden düzenlenmesi gereki­yordu.

İngiliz kuvvetlerinin Seddülbahir Cephesi’nin batı kanadı üzerinde kaydettiği ilerlemenin, cephenin diğer kanadında da sağlanması, Ak­deniz Seferi Kuvvetler Başkomutanlığı tarafından önemli görülüyordu. Bu görüş doğrultusunda, Seddülbahir Cephesi’nin doğu kanadını da ileriye doğru uzatmak ve bu kanattaki Türk kuvvetlerini bütünüyle geri atmak amacını taşıyan taarruz, İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin ortak harekatı şeklinde icra edilecekti.

İlk olarak İngilizler, taarruz hattının sol yanından harekete geçecekti. Bu şekilde cephedeki Türk kuvvetlerinin dikkati mümkün olduğu kadar bu yöne çekilecek, ancak asıl taarruz Fransız kuvvetleri tarafından, Yüzbaşı Şevki Sırtı ile Çanakkale Boğazı arasındaki kesimde gerçek­leşecekti. Taarruzun 12 Temmuz 1915 günü yapılması kararlaştırıldı.

Taarruz öncesi Türk hatlarını hedef alan bombardıman, saat 04.30’da başladı. Kara ve deniz topçusunun birlikte katıldığı bu topçu ateşine, havanın aydınlanması ile birlikte 14 adet İngiliz uçağı da katıldı. Saat 07.30’a kadar sürdürülen yoğun bombardıman sırasında İngiliz ve Fransız topçusunun kullandığı cephanenin miktarı, Güney Grubu Komutanlığı’nın 5’inci Ordu Komutanlığı’na gönderdiği raporda, çeşitli çap ve cinste olmak üzere 60.000 olarak belirtilmiştir.

Düşmanın üç saat aralıksız sürdürdüğü yoğun bombardıman henüz devam ederken saat 05.00’ten hemen sonra, İngiliz taarruzu başladı. İngiliz kuvvetlerinin sınırlı sayıda birlikle başlattıkları taarruz sırasın­da, ön hatlardaki Türk siperlerinin bazılarına girmeyi başaran küçük İngiliz birlikleri, yapılan karşı taarruzlarla kolayca saf dışı bırakıldı, ya da geri çekilmeye zorlandı. İki kez daha tekrarlanan İngiliz taarruzları da hemen geri püskürtüldü. İngiliz taarruzlarının küçük birlikler tara­fından icra ediliyor olması ve devam ettirilmemesi, İngiliz kanadındaki bu girişimin aldatmaya yönelik olduğu kanısını uyandırdı.

Saat 07.30’da Fransız kuvvetlerinin ve bu kuvvetlerin hemen sol yanında yer alan 52’nci İngiliz Tümeninin asıl taarruzu başlamadan önce, özellikle cephenin doğu kesiminde tertiplenmiş 4’üncü Türk Tümeninin mevzileri daha da yoğun bir şekilde bombardıman edilmeye başlandı.

Ortalığı cehenneme çeviren topçu ateşi sürdürülürken 4’üncü Tüme­nin sağ kanadı ile bu tümenin yine sağ yanında bulunan 7’nci Tümenin sol kanadını kapsayan cephe hattına yönelik asıl İngiliz ve Fransız taarruzu, saat 07.30’da başladı. İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin yüklendiği bölge; Kanlı Dere ile Yassı Sırt arasında uzanan, Seddülbahir Cephesi’nin yaklaşık 1.600 metrelik bölümü idi.