Seddülbahir Cephesi Muharebeleri – Bölüm 14

İngiliz taarruzu, Zığındere Vadisi’nin doğu kesiminde saat 10.45’de, batı kesiminde ise saat 11.00’de başladı. Zığındere Vadisi ile Adalar Denizi arasındaki sırt üzerinden taarruz eden İngiliz kuvvetleri, bu sırt üzerindeki ağır hasar görmüş, içleri şehit ve yaralılarla dolu Türk si­perlerini ilk hamlede ele geçirdiler.

İngilizlerin 86’ncı Tugayı, sol yanındaki Hint tugayı ile beraber, Nuri Yamut Anıtı’nın bulunduğu kesime kadar ilerledi. Bu kesimde deniz tarafındaki yamaçlar üzerinden ilerlemeye ve bu şekilde bölgedeki Türk kuvvetlerini sağ yanlarından çevirmeye çalışan Hint Tugayı’nın ileri hareketi ise 11’inci Tümenin bölgeye ulaştırılan ihtiyatları tarafın­dan, Nuri Yamut Anıtı’nın hemen kuzeyindeki Keçi Deresi membaı ci­varında durduruldu ve geri atıldı.

>28 Haziran 1915 günü İngiliz kuvvetlerinin, Seddülbahir Cephesi’nin batı kanadı üzerinde yaklaşık 1 kilometre ilerlemeleri, Çanakkale Ka­ra Muharebeleri süresince İngilizlerin elde edebildiği yegane büyük başarı olarak değerlendirilir.

Zığındere Vadisi doğu yamaçlarından ilerlemeye çalışan 156’ncı İngi­liz Tugayı ise başarılı olamadı. Bu Tugay; ancak 88’inci Tugayla takvi­ye edilerek, az da olsa bir ilerleme sağlandı.

Seddülbahir Cephesi’nin batı kanadı üzerinde oluşan kritik durumu aşmak amacıyla, karşı taarruzlar yapılması ve kaybedilen mevzilerin geri alınması kararı verildi. Batı kanatta görev yapan birliklerin derle­nip, toparlanması ve komuta birliğinin sağlanması için de 29 Haziran 1915 sabahı saat 07.30’da 2’nci Kolordu Komutanı (Çolak) Faik Paşa, sağ kanat komutanlığına atandı.

>29 Haziran 1915 gecesi saat 22.00’de Zığındere Vadisi’nin her iki ya­nından Türk birliklerinin karşı taarruzları başladı. Ancak İngilizlerin yoğun topçu ve makineli tüfek ateşleri nedeniyle girişilen taarruzlar, veri­len ağır zayiatlar nedeniyle ileriye götürülemedi. Taarruza kalkan bir­likler, daha siperlerinden çıktıkları anda mevcutlarının çoğunu kaybet­tiler. Sadece 124’üncü Alay, İngiliz mevzilerinin yakınına kadar sokulabildi. Sabaha kadar sürdürülen taarruzlar, zayiatın artmasından başka bir sonuç getirmedi.

Bunun üzerine Faik Paşa, 30 Haziran 1915 günü saat 04.15’te birlik­lere, taarruzlarını durdurmalarını ve bulundukları mevkilerde savunmaya geçmelerini emretti.

1 Temmuz 1915 günü, cephenin batı kanadındaki Türk birliklerinin olası bir İngiliz taarruzuna karşı yaptıkları hazırlıklarla geçti. 2 Tem­muz günü yeniden karşı taarruza geçilmesi planlanarak, birliklere bu yönde hazırlık yapmaları emredildi. 2 Temmuz 1915 günü saat 18.00’de baskın tarzında gerçekleştirilmesi planlanan taarruz için 1’in­ci Tümen’in 70’inci, 71 ’inci ve 124’üncü Alaylarının 3’üncü Taburların­dan oluşan bir taarruz gücü tesis edildi. Üç ayrı alayın 3’üncü Taburla­rından oluşturulan bu taarruz grubunun komutanlığına da 70’inci Alay, 3’üncü Tabur Komutanı Binbaşı Reşat (ÇİĞİLTEPE) Bey getirildi.

“Üçler Taarruzu” adıyla anılan ve önceden belirlenen saatte başlayan bu taarruz da bütün çabalara karşı sonuçsuz kaldı. Nuri Yamut Anıtı’nın bulunduğu bölgede gerçekleşen bu taarruza katılan Türk tabur­ları, İngilizlerin yoğun şarapnel, makineli tüfek ve tüfek ateşleri karşı­sında çok ağır zayiata uğradılar. 3 Temmuz 1915 sabahına kadar sürdürülen taarruzlar sırasında, İngiliz siperlerine en fazla 30 metre kadar yaklaşılabildi.