Muharebe Alanları Gezi Güzergâhı Üzerinde Yer Alan Önemli Mevkiler (Gelibolu – Eceabat – Tarihi Milli Park) – Bölüm 50
83. Sargı Yeri Şehitliği
İlk kez 1945 yılında yapılan şehitlik, Alçıtepe Köyü’nün batı yönünde ve köye yaklaşık 800 metre uzaklıkta, Zığındere (veya Sığındere) Vadisi’nin içinde, Nuri Yamut Anıtı’na giden yolun sağ yanında yer alır. 1992 yılında Kültür Bakanlığı tarafından yeni baştan düzenlenmiştir. Bazı kaynaklarda buradaki şehitlikte 60 şehidin yattığı belirtilmekteyse de tam sayı kesin olarak bilinmemektedir.
Meyilli bir arazi üzerinde oluşturulmuş olan Sargı Yeri Şehitliği’nin yer aldığı alanda, Şevki Paşa Haritası’nın 36 No’lu paftasında işaretle belirtilmiş bir şehitlik alanı olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle Sargı Yeri Şehitliği’nin, gerçek şehitlik alanı üzerinde yer aldığı söylenebilir.
Şehitliğin bulunduğu alanın etrafı duvar ile çevrili olup, kemerli genişçe bir kapıdan içine girilmektedir. Şehitliğin ortasında, üzerinde defne dalları motifi olan ve 18 basamakla çıkılan bir anıt bulunmaktadır.
Anıtın kitabesinde; “Zığındere Sargıyeri Şehitliği, 25 Nisan 1915 – 9 Ocak 1916” ibaresi yazılıdır. Giriş kapısı ile Anıt arasında 4 metrelik bir kot farkı vardır.
Etrafı karaçam ve servi ağaçları ile çevrili şehitliğe, dereyatağı üzerine inşa edilmiş bir köprüden geçilerek girilmektedir. Giriş bölümünün sol yanında Prof. Tankut Öktem tarafından yapılmış, yaralı iki Türk askerini temsil eden bir heykel bulunur.
Yine girişin sağ yanında yer alan bir taş üzerinde, İtilaf Kuvvetleri’nin bu bölgeyi bombardıman etmesi ve bunun sonucunda yüzlerce yaralının hayatını kaybetmesi olayı anlatılmaktadır. Ancak bilinen ciddi kaynakların hiç birinde, söz konusu olayı doğrulayacak bir ifadeye rastlanmamıştır.
84. Şehitler Sırtı Şehitliği
Nuri Yamut Anıtı’nın güney ve doğu yönlerinde hemen yanında bulunan yaklaşık 10 dönümlük bir alan üzerine 2008 yılında yapılmıştır. Ancak ne yazık ki şehitliğin yapıldığı alanda, Çanakkale Muharebeleri ile ilgili hiçbir belgede yazı veya işaret ile belirtilmiş bir şehitlik alanı yoktur.
Şehitliğin bulunduğu nokta, Seddülbahir Cephesi’nin batı kanadı üzerinde, her iki taraf ön hatlarının birbirine en çok yaklaştığı, uç kesiminde yer almaktadır.
28 Haziran – 5 Temmuz 1915 tarihleri arasındaki dönemde, Zığındere Muharebesi sırasında şiddetli çarpışmaların yaşandığı bu bölgedeki arazide, muharebeler sırasında her iki taraftan hayatını kaybeden askerler, muhakkak ki yine bu bölgedeki her hangi bir noktaya, hatta kimi zaman siperlerin zeminine gelişigüzel gömülmüşlerdir. Hatta bazılarının bedenleri de zorunlu olarak, muharebelerin sona erdiği güne kadar toprak üzerinde kalmıştır. Ancak bu durum sadece burası için değil, genelde bütün cephe hatları için geçerlidir.
Özellikle muharebe alanlarının bütününü gösteren Şevki Paşa Haritası’nın, şehitliklerimiz yerlerini gösteren en önemli kaynaklardan biri olduğu bilinmesine ve bu kaynakta şehitliğin yapıldığı alanda her hangi bir şehitlik alanı belirtilmemiş olmasına karşılık, yapılan uygulamanın dayandırıldığı gerekçe anlaşılamamıştır.
Yorum Yapın