Çanakkale Kara Muharebeleri’nde Cepheler – Bölüm 5
4 Mayıs 1915
Kaba Tepe Baskını
Lale Baba Baskını’nı İngilizler adına başarıyla sonuçlanması üzerine, daha kalabalık bir grupla Kaba Tepe’deki Türk topçu bataryasına da bir baskın yapılması kararlaştırıldı. Bu amaçla 100’ü piyade, 10’u istihkâm olmak üzere, 110 kişilik bir müfreze hazırlandı.
4 Mayıs 1915 sabahı saat 03.00’te harekete geçen bu müfreze, sahile yaklaştığı sırada, Kaba Tepe sahillerindeki siperlerde bulunan Türk askerleri tarafından fark edildi. Baskın müfrezesini taşıyan sandallar henüz kıyıya yanaşmadan önce deniz üzerindeyken, Türk tarafının yoğun tüfek ateşiyle karşılandı.
Güçlükle sahile yanaşıp, karaya çıkmayı başaranlar ise sahilde bulunan tümseğin gerisine sığınmak zorunda kaldılar. 110 kişilik mevcudundan 2’si subay ve 12’si er olmak üzere 14 kişiyi kaybeden müfreze, bir süre sonra sahile yaklaşan bir istimbot tarafından geri alındı.
İngilizlerin baskın müfrezesinin ölü ve yaralıları ile geri çekilmesi sırasında Türk askerlerinin ateş açmaması, bu olayın insani yönüdür.
19 Mayıs 1915
Türk Taarruzu
Enver Paşa, 11 Mayıs 1915 günü cephede yaptığı teftiş sırasında, Arıburnu Cephesi’ndeki düşmanın bir an önce denize dökülmesi yolunda, 5’inci Ordu Komutanı Liman Von Sanders’e emir verir. Verdiği emrin yerine getirilmesi görevini desteklemek amacıyla, İstanbul’da bulunan 2’nci Tümeni de 5’inci Ordu Komutanlığı emrine verdiğini belirtir.
2’nci Piyade Tümeni, 16 Mayıs 1915 gününden itibaren Akbaş İskelesi üzerinden bölgeye gelmeye başladı. Tümenin intikali tamamlanır tamamlanmaz, Arıburnu Cephesi’nde genel bir taarruz düzenlenmesine karar verilir. Taarruz; Arıburnu Cephesi’nin bütününde yer alan kritik noktalarda bulunan hedeflerin tamamına aynı anda yapılacaktır.
Taarruza katılacak 4 Türk tümeni ile bu tümenlerin komutanları ve tümenlere verilen taarruz istikametleri şu şekildeydi:
>19’uncu Piyade Tümeni (27’nci, 57’nci, 64’üncü, 72’nci Alaylar) Komutanı: Yarbay Mustafa Kemal (ATATÜRK)
Cephenin sağ kanadında, Cesaret Tepe – Bomba Sırtı hattı üzerinden ilerisindeki Yüksek Sırt, Pope Tepesi, Quinn’s Post mevkilerin- deki düşman hatlarına doğru.
>5’inci Piyade Tümeni (13’üncü, 14’üncü ve 15’inci Alaylar) Komutanı: Yarbay Hasan Basri (SOMEL)
Cephenin sağ kanadının solunda yer alan Merkez Tepe’yi bütünüyle ele geçirmek amacıyla, bu tepe istikametinde.
>2’nci Piyade Tümeni (1’inci, 5’inci ve 6’ncı Alaylar)
Komutanı: Yarbay Hasan Askeri
Merkez Tepe’nin sol yanındaki Kırmızı Sırt’ın denize doğru uzanan Kesimi üzerindeki düşman hatlarına doğru.
>16’ncı Piyade Tümeni (47’nci, 48’inci ve 125’inci Alaylar)
Komutanı: Albay Mehmet Rüştü (SAKARYA)
Kanlı Sırt’ın batı yamacı üzerinde yer alan düşman hatlarına doğru.
Yukanda belirtilen tertiplenme dâhilinde yapılacak taarruz sonucu tümenlere verilen hedeflerden biri dahi ele geçirlise, düşmanın işgal ettiği arazinin kritik durumu nedeniyle, Anzak Kolordusu’nun Arıburnu Cephesi’nde tutunabilmesi neredeyse imkansız hale gelecekti.
Cephenin belirli bir kesimini hedef almadan, yeterli topçu desteği olmadan, bir anlamda “hangi noktada başarılı olursak orada sonuç alırız” mantığı ile planlanan bu taarruz, baskın özelliğini yitirecek kadar önceden düşmana hissettirilince, daha başlangıç aşamasında başarısızlığa mahkum olmuştur.
Taarruza katılan tümenlerin ve bunların bağlısı ast birlik komutanlarının tamamının bütün gayretlerine rağmen, her an bir Türk taarruzunu beklemekte olan hazırlıklı düşmanın, yoğun tüfek ve makineli tüfek ateşleri ile ön hatlar üzerinde oluşturduğu mermi barajı aşılamadı. Bu duruma bir de taarruza katılan birliklerin geri bölgelerinde bekleyen İhtiyat grupları üzerine yöneltilen topçu ateşleri de eklenince taarruza katılan birliklerin hedeflerine ilerlemesi mümkün olmadı. Sonuçta; bir-iki münferit durum haricinde, hiçbir noktada düşman hatlarına ulaşılamadı ve yaklaşık 4,5 saat süren taarruz 3.420 şehit,
Taarruza katılan Türk birlikleri içinde en ağır zayiatı ise Kırmızı Sırt üzerinden taarruz eden 2’nci Tümen birlikleri verdi. Yaklaşık 250 metre genişliğindeki Kırmızı Sırt üzerinde 2’nci Tümen’in verdiği zayiat, 1479’u şehit olmak üzere toplam 4.267 kişiyi buldu.
Yorum Yapın